Pakistan ve İslâm Dünyasının Önemli İsmi Nadeem Ahmed Khan´ı Konuk Ettik
üNDER Beyo?lu Sohbetleri'nin 09.01.2014 Cuma ak?amy konu?u; Pakistan ve Yslam dünyasynyn önde gelen isimlerinden, Pakistan'yn en önemli yardym kurulu?u Khubaib Ynsani Yardym Vakfy Genel Ba?kany, Türkiye Uluslararasy Müslüman Avukatlar Birli?i üyesi, YHH (Ynsan Hak ve Hürriyetleri Ynsani Yardym Vakfy) isim babasy, Gazze'ye giden özgürlük Filosu Mavi Marmara yolcularyndan, aktivist, "Yslam Dünyasy Kütüphanelerinin Entegrasyonu" projesinin öncüsü, hukukçu Nadeem Ahmed Khan oldu.
Açyly? konu?masy yapan üNDER Ba?kany Ayhan Do?an: “Bu ak?am bizim için çok önemli. çünkü Pakistanly misafirlerimiz var aramyzda. Her zaman oldu?u gibi üç bölüm halinde yapty?ymyz programymyzyn ikram faslyny tamamladyk. ?imdi yapylacak tany?madan sonra Pakistan’dan gelmi? olan çok de?erli konu?umuzu dinleyece?iz. Ben bu ak?am için bizleri kyrmayyp te?rif eden Sn. Nadeem Ahmed Bey ve beraberindekilere, ky? ?artlarynda, so?uk havaya ra?men mütevazi salonumuzu dolduran siz de?erli misafirlerimize üNDER Ba?kany olarak te?ekkür ederken; asyl bu programy sa?layan ve konu?umuzu buraya bizzat davet eden Sn. Musa Hamarat Bey’e de özellikle, yürekten te?ekkür etmek istiyorum. Sn. Muhittin Açycy Bey de misafirlerle birlikte geldiler. Ona da hasseten te?ekkür ediyorum. Ho?geldiniz.” dedi.
Büyük Birlik Partisi MKYK üyesi Muhittin Açycy Nadeem Bey’den ?u sözlerle bahsetti: “Nedim Bey A?abey ile Mavi Marmara gemisinde tany?tyk. Tany?tyktan sonra Pakistan’da Muhsin Yazycyo?lu, Aliya Yzzetbegoviç, Mehmet akif Ersoy, Hoca Ahmed Yesevi ve ?eyh ?amil adyna 5 köy in?a etmek nasib oldu. YHH ile birlikte yapylan o köylerin çaly?masynda Nedim a?abey ile dost olduk. Nedim a?abey, Pakistan ile Türkiye arasynda kalycy ve muhkem bir ili?ki a?yny sa?lamak için çok önemli gayretler sarfediyor. Nedim a?abey demek, Pakistan’da adeta vali, eyalet ba?kany, ba?bakan demektir. Bunlary öylesine söylemiyorum. Pakistan’yn kylcal damarlaryna kadar Khubaib Vakfy ile kalycy hizmetler vermi?tir. Her kesim tarafyndan çok ciddi saygy duyulan bir insandyr. çok mütevazi ve saygyn bir kimsedir. Urducasy zaten ana dili, Yngilizcesi, kysmen Farsçasy, anla?abilecek kadar Türkçesi var. Roma Hukuku’nda oldu?u gibi Yslam Hukuku’nda da söz sahibi oldu?undan Arapçasy çok iyi. Bir de uluslararasy sözle?meler hususunda hukuk dany?many. Devletlerarasy ve büyük ?irketler arasy sözle?melerde bir kelime bir virgül çok önemlidir, ipten alyr ipe verir. Bu hususta sadece Pakistan’yn de?il, dünyanyn saygyn ve mütehassys avukatlaryndan birisidir. Büyük ?irketlere ve Pakistan hükümetine dany?manlyk verir. Haricen vakyf hizmetlerini de büyük bir yüreklilikle yürütmektedir. Ben üNDER’i çok sycak ve samimi buluyorum. O’nu burada a?yrlamaktan hem memleketin bir insany hem de bir Ordulu olarak mutluluk duyuyorum. Davet etti?iniz ve a?yrlady?ynyz için te?ekkür ediyorum.” dedi.
Tany?manyn ardyndan yapty?y konu?masynda, Nadeem Ahmed Khan ?unlary söyledi:
“ çok saygyde?er dostlarym, karde?lerim hepinize te?ekkür ediyorum. Buraya geldi?imde belirledi?im bazy hususlary dile getirmeyi dü?ünüyordum. Fakat burada karde?imiz Kutlukhan Bey (Kutlukhan ?akirov: 1933’ten itibaren ba?ymsyz bir devlet iken çin i?galine u?rayan Do?u Türkistan’yn yeniden istiklaline kavu?masyny sa?layan hareketlerin lideri, istiklal mücadelesinin neticesinde 1944’te kurulan -1949 itibariyle yeniden çin Halk Cumhuriyeti hakimiyetinde- ?arkî/Do?u Türkistan Cumhuriyeti’nin kurucu Cumhurba?kany “Alihan Töre Sagunî”nin o?lu) ile tany?tyktan sonra zihnimde, sizinle konu?mak ve isti?are etmek isteyece?im yeni fikirler zuhur etti. Zahirüddin Babür’ün ismini almy? ve O’nun memleketinden oldu?unu söyledi. Bunu dinledikten sonra bütün bu topraklaryn olu?umuna dair konu?mak aklyma geldi.
Bugün Pakistan’a ne oldu?unu bilmek durumundasynyz. Bugün Türkiye’de Pakistan hakkynda bilgiye sahip çok az insan var. Bugünün Pakistany’ny Zahirüddin Babür’e kadar alaca?ym. Oradan bugünün Pakistan’yna gelece?im. Kysa bir zaman içinde bundan bahsedip, Pakistan konusundaki vazifelerinize de?inmek ve bizim de Türkiye için ta?ymak zorunda oldu?umuz sorumluluklarymyzy dile getirmek istiyorum. Zahirüddin Babür ve Mo?ollar Hindistan’a gelip bin yyl boyunca oralarda kaldylar. Bugünkü Hindistan, Pakistan, Banglade?, Sri Lanka, Afganistan, bütün bu alanlar Babür’ün kontrolündeydi. Fargana (özbekistan)’dan ba?lady. Delhi’de kaldy. Bu, bin yyl boyunca Hindistan’a biz nizam verdik demektir. Babür ?ah’tan sonra, Ekber ?ah vardy. Bu en parlak dönemdi. Bu zamanlarda Müceddid-i Elf-i Sani Ahmet Faruk Serhendî vardy. alemgir ?ah’tan sonra, 1707-1757 arasynda elli yyl içinde bir dü?ü? söz konusu. Yngilizler elli yyl içinde Banglade?’in oldu?u alany kontrol altyna aldylar. Yüz yyl sonra ise bütün Hindistan’y aldylar. 1947’de Pakistan kuruldu.
Tam çökü? döneminde alemgir vefat etti?inde ?ah Veliyullah Dehlevî do?du. ?ah Veliyullah, Hindistan’yn en büyük, en önemli alimiydi. Bu isim hakkynda ara?tyrma yapmalysynyz. Resmî olarak Hindistan a?a?y do?ru giderken Yslamî, ilmi çaly?malaryn artty?y dönemdir. ?ah Veliyullah hakîakaten çok çok büyük bir alimdi. Hindistan’y dy?arydan gelen kötü niyetlilerden korumak için önemli de?i?iklikler yapty. O bir alimdi, sûfiydi ve mücahitti. Hindistan’a girmeye çaly?an Yngilizleri ve di?erlerini dy?aryda tutmak için çok çaba sarfetti. Bugünün Pakistan’yny kuran Yslami hareketin ba?langycy da ?ah Veliyullah’yn çaly?malaryna dayanyr. Be? o?lu vardy. ?ah Abdulaziz Dehlevi Yngilizler’in idaresine kar?y çok büyük bir hareket ba?latarak direnmelerinde büyük rol oynady. O ve önemli bir talebesi 1830 larda vefat etti. Ve on be? yyl sonra Yngilizler’in hakimiyeti ba?lady. ?ah Abdulaziz’in talebeleri ve takipçileri uyumadylar ve çaly?maya devam ettiler. On yyl içinde bir medrese kurdular. Bu Diyobend Medresesi idi. Mahmud al-Hasan buranyn önce ilk talebesi ve sonra en önemli hocasy ve ?eyh-ul Hind olan büyük bir alimdi. Burasy sadece bir medrese de?il, siyasi hareketlerin de ta?yyycysy oldu. Mahmud el-Hasan da Yngiliz istilasyna kar?y çok büyük bir hareket organize etti. Fakat ba?aryly olamadylar. Mahmud-el Hasan 1867’de ba?latty, Gandhi ise 1895 yylynda geldi. Ghandi Yngilizlere esastan kar?y de?ildi. Türkiye’de insanlar yanly? biliyor. Gandhi’nin Yngilizlere kar?y bir ba?ymsyzlyk sa?lamaya çaly?ty?yny anlatyyorlar. Fakat buna en ba?yndan beri en fazla çaba gösteren kendi topraklary olan Müslümanlardyr. Bin yyl Mo?ollar oradaydy. Bizler oradaydyk. Ve orasy bizlerin topraklarydyr. Bugünün Pakistan’y çok küçük bir parçasydyr.
Diyobend Medresesi çok büyük alimler yeti?tirdi ve binlerce kitap yazyldy. Oradan Yngilizler’e kar?y büyük hareket ba?lady ama ba?aryly olamady. Birinci Dünya Sava?y’nda Türkiye ayrylmaya ba?lady. 1920’de Hindistan’da Hilafet hareketi ba?lady ve Hindistan Müslümanlary Türkiye’ye yardym için yüklü paralar gönderdi. Buranyn bölünmemesi için bir hareket ba?lamy?ty. Yngilizler burayy bölecekse biz de burada ya?amayaca?yz diyen birçok müslüman Afganistan’a gitti. Hilafet hareketini ba?latan ki?i de Afganistan’a gitti. çok sayyda Hindistanly Müslüman Hindistan’y terk edip ba?ka co?rafyalara göç etti. Hilafet hareketinden on yyl sonra 1929’da Pakistan yürüyü?ü ba?lady. Hindistan Müslümanlary Hindistan’dan bir parça alarak müslümanlara özel bir bölge, bir devlet ve daha küçük bir ülke olu?turmak niyetine girdi. Ve bunu Yngiliz hükümetinden alarak on be? yyl içinde Pakistan’y aldylar. Bunu yaparken Hindistan’a tekrar hakim olma niyetleri de vardy ve hala devam ediyor. çünkü bin yyl orada idiler. Müslümanlar sayyca az olduklary zaman bile yönetimde idiler. ?u an Pakistan’da 200 milyon Müslüman varken, Hindistan’da 300 milyon ve Banglade?’te 250 milyon müslüman var. Hindulardan ve di?erlerinden müslümanlar bugün de fazla Hindistan’da. Hindistan’y yönetmek hakkymyzdyr. Bunu bildikleri için bölgeyi üç parçaya ayryldylar. Oradaki kültür de bizim kültürümüz. Hindistan’daki bütün binalar, kültür, dil, davrany? kalyplary bizim. Tac Mahal gibi yapylara bakyn. Hindular toplumu 4 katmana ayyryr. Sadece Brahmanlar ya?amayy hak eder. Di?er insanlar onlara göre adeta hayvandyr. Bunun kabul edilemez bir hayat tarzy oldu?unu biliyorlar. Ve bu toplumsal olarak kar?ylyk bulmuyor. Buradaki toplumsal sykyntylardan dolayy Yslam yükseliyor. Bunu bildikleri için tedirginler ve parçalamaya çaly?yyorlar. Bu Hindistan tarihinin bir parçasy.
Pakistan’a bakalym. 200 milyon nüfusumuz var. Sykyntyly bir siyasi hükümet var. Siyasette çok sykynty var. Halk ise fakir. Elektirik, gaz, güvenlik gibi ciddi sorunlar söz konusu. Ama Pakistan’yn atom bombasy var. En önemli ordu Pakistan’da. En önemli istihbarat te?kilaty Pakistan’da. En iyi sava? tekniklerine sahibiz, hepsini yapyyoruz. Atom ara?tyrmalarynda nicelik olarak olmasa da nitelik olarak dünyada birinciyiz. çünkü sürekli sava?lar ile tehdit ediliyoruz. Pakistan kurulduktan bir sene sonra sava? çykty. Ke?mir problemi do?du. 71 sava?ynda Pakistan’yn büyük bir kysmy Banglade? oldu. 8 yyl sonra 1979’da Afgan sava?y çykty. Rusya da geldi ve büyük bir sava? oldu. 5-10 yyl aralyklarla sürekli sava? ya?andy. Y?te böyle oldu?unda yemek, geli?me dü?ünmezsiniz. Sadece silah, bomba, sava? teknikleri konusuna yo?unla?yrsynyz. Bunun için askeri teknoloji çok iyi iken sosyal geli?me çok yava?. 1979’da Amerika ve Rusya Afganistan’a geldi?inde Pakistan’a çok büyük sykyntylar çykardylar. 8 milyondan fazla mülteci geldi. Silah kültürü geldi. Bombalar patlamaya ba?lady. Ekonomik istikrarsyzlyklar ba?lady. Bu sosyal sykyntylaryn ba?lamasy demekti. Siyasal istikrarsyzlyklar ba?lady. Tüm bunlar bugüne kadar devam etti. 11 Eylül olaylaryndan sonra ise tekrar Afganistan’a geldiler. Bunlaryn hepsi planly idi. Pakistan’da komplolar ba?lady. Fakat buna ra?men Pakistan yava? da olsa geli?iyor. Ve terörizme, sava?a, mültecilere dair çok büyük ve güçlü bir tecrübesi var. Türkiye’ye ve sizlere de bütün bu konularla alakaly uyanyk olunmasy gerekti?i kanaatimi ifade etmek istiyorum. Bunun için Pakistan’da ne oldu?unu bilmek durumundasynyz. Türkiye’nin Pakistanla?masy diye makaleler ortaya çykty, böyle bir plan var. Bunu yapmak isteyenler var. O zaman bunun farkynda olmak zorundasynyz. Konu?mamy böylece tamamlamak istiyorum. Tekrar te?ekkür ederim.”
Daha sonra tekrar konu?an Muhiddin Açycy: “Pakistan ile ?u an iktisadi ve kültürel ba?larymyz çok zayyf. Pakistan’yn ve bizim buna ihtiyacymyz var. Ben dört senedir ilgileniyorum Pakistan ile. Nedim Bey vasytasyyla defalarca devlet büyükleri ile ve büyük tüccarlar ile de görü?tük. Siyasi münasebetlerimiz çok sycak. Fakat sykyntylar da var. Burada yakla?yk rakamlarla; 200 milyon ki?ilik nüfustan 20 milyonu çok zengin, 180 milyonu da çok fakir. Zenginleri bizim zenginlerimizden daha zengin iken, fakirleri bizim fakirlerimizden daha fakir. Bu da kendi organizasyonlaryny yapamamalarynyn bir neticesi. Yngiliz firmalarynyn ticarette hakimiyeti var. Kaynaklaryny yönetemiyorlar. Yngiltere’de 3 milyon ki?iye yakyn Pakistanly var. Bu insanlar e?itim, kültür düzeyleri yüksek insanlar. Kanada’da Amerika’da çok var. Körfez ülkelerinde çok insanlary var. Fakat Türkiye ve Pakistan’da kar?ylykly olarak ya?ayan insanlarymyzyn sayylar yakla?yk 1200 ki?i. Bu neden? Pakistan yoklu?un, fakirli?in, bombanyn, terörün, anar?inin, güvensizli?in ülkesi zannetti?imizden gitmek istemiyoruz. Fakat böyle de?il. Biz gitmiyoruz ama Yngilizler orada. Medyanyn önemli bir algy yönetimi söz konusu. Pakistan’yn çok önemli güzellikleri, kaynaklary var. Bu kaynaklary kullanmak noktasynda dany?acaklary insanlara ihtiyaçlary var. Bu dany?manly?y bizler sa?layabiliriz. Pakistan ise sava? teknikleri ve araçlarynda bizim çok önümüzde. Dünyanyn en iyi tanklary Pakistan’da. Fakat ?ehirle?me, sosyal, iktisadi ve siyasi alanlarda bizim gerimizde. Bu kar?ylykly olarak birbirimize bir paydada katky sa?layabilece?imiz anlama gelir. Bizlerin de tüm bunlaryn bilinciyle bir karde?lik zemininde kalycy köprüler kurmamyz gerekir.”dedi.
Bilhassa Nadeem Ahmed Khan ve Kutlukhan ?akirov arasyndaki samimi konu?malar ve muhabbet ile duygulu anlaryn ya?andy?y sohbet, genel anlamda kar?ylykly konu?malar, soru-cevaplar, misafirlerin katkylary ile oldukça sycak bir atmosferde geçti.
Gecenin ikram sahibi Haluk Do?an oldu.
Sohbetin sonunda Nadeem Ahmed Khan’a derne?in yayynlary ve Hattat Mustafa Rakym Efendi’nin typkybasym hatlary hediye edildi.
16.1.2015 00:00:00
